Eski sözlüklerde, "ruhun dünyevi realitelerden kurtulduğu, kendinden
geçme ve coşkunluk hali" olarak ifade edilen ekstaz, spiritüalist
sözlüklerde, "ruh ile beden ilişkisinin belirli bir dereceye kadar
gevşediği, dış dünya ile bağlarının kesildiği özel bir hal" olarak
tanımlanır. Bir degajman halidir. Ekstaz, parapsikolojiye göre "değişik
şuur halleri" nden biridir.
Ekstaz hali, histerik afeksiyonlar,
spazmodik hastalıklar, aşırı oruçlar, uzun tefekkürler, bazı bedensel
egzersizler sırasında kendiliğinden oluştuğu gibi, manyetizma yoluyla
yapay olarak da oluşturulabilir. Manyetik ekstaz, manyetik hipnozun "en
yüksek manyetik aşama" denilen halidir.
Ekstaz hali, trans
haline çok yakındır. Ekstaz halinde, bedensel hareketsizlik, solunum ve
dolaşımın yavaşlaması söz konusudur. Şamanlar, ekstaz tekniğini en iyi
uygulayanlar arasında yer alır.
Mistikler, vecd adı da verilen
ekstaz hali sırasında ilginç deneyimler yaşadıklarını açıklamışlardır.
Bu deneyimlerini, benliğin, hatıraların ve iradenin yok olması, duyular
aleminden ayrılma, şaşkınlık, aşk, sevinç ve mutluluk gibi ifadelerle
açıklamaya çalışmışlarsa da, yaşadıklarının sözlerle ifade
edilemeyeceğini, ancak bizzat yaşanarak anlaşılabileceğini
belirtmişlerdir. Bedensiz varlıklardan gelen tesirler, vecd halindeki
kişide, genellikle "rüyet" denilen vizyonlar olarak belirirler.